VKK Vasa Stajić: Napustio nas je Živan Berisavljević
Napustio nas je Živan Berisavljević, veliki i dosledni borac za Vojvodinu i kritičar nacionalizma, nekadašnji visoki funkcioner Titove Jugoslavije i ambasador SFRJ u Londonu, član Vojvođanskog kulturnog kluba “Vasa Stajić” – u 89. godini života.
O vremenu i mestu sahrane i komemoracije naknadno ćemo vas obavestiti.
Živan Berisavljević je rođen u Martincima (Srem) 19. septembra 1935. godine. Studirao je prava i apsolvirao na Pravnom fakultetu u Beogradu, a diplomirao na Visokoj školi političkih nauka u Beogradu.
Bio je glavni urednik znamenite novosadske Tribine mladih (1957–1958), jedan od pokretača “Stražilovskih susreta” i drugih kulturnih akcija mlade inteligencije svoga vremena.
Od 1955. do 1962. bio je istaknuti rukovodilac organizacije Narodne omladine Novog Sada, Vojvodine, Srbije i Jugoslavije.
Od 1963. do 1967. bio je sekretar Ideološke komisije i član Organizaciono – političkog sekretarijata Centralnog komiteta SK Srbije i predsednik Komisije CKSKS za štampu, radio, tv i izdavačku delatnost; sekretar Komisije za reforme SKS (1966–1967), a od 1967. do 1971. republički sekretar za obrazovanje, nauku i kulturu.
Kao javni i kulturni delatnik, jedan je od pokretača Festa, Bitefa, Bemusa i Trećeg programa radio Beograda, kao i kulturno-obrazovnih televizijskih serija u funkciji opismenjavanja i obrazovanja odraslih, kao i Kongresa kulturne akcije, itd.
Od juna 19 72. do februara 1977. je bio savetnik i pomoćnik Saveznog sekretara za inostrane poslove.
Predvodio je ili bio zamenik šefa jugoslovenskih delegacija na značajnim međunarodnim konferencijama u sistemu OUN (Prvo specijalno zasedanje NVO za mir i saradnju; UNE-
SCO; UNEP…), kao i u Pokretu nesvrstanih (Prva konferencija ministara informacija NZ i dr).
U ime SFRJ potpisao niz konvencija i programa međudržavne bilateralne saradnje u oblasti kulture, nauke, obrazovanja, informacija i sporta.
Od februara 1977. do jula 1981. je na funkciji ambasadora SFRJ u Velikoj Britaniji, a od 1978. do 1981. i prvi ambasador SFRJ u Republici Irskoj.
Od novembra 1981. pa sve do oktobra 1988. imao je nekoliko značajnih funkcija: član Predsedništva PK SKV, predsednik Skupštine i Saveta Novosadskog univerziteta; predsed-
nik Pokrajinskog i član Saveznog saveta za međunarodne odnose; potpredsednik Glavnog odbora Sterijinog pozorja; član i predsednik Odbora za nagradu AVNOJa; član Saveta časopisa Socijalizam i Međunarodnog okruglog stola Socijalizam i savremenost u Cavtatu; predsednik Saveta časopisa Savremenost; član Upravnog odbora i Saveta Matice srpske; predsednik Lige za mir i ravnopravnost naroda i za međunarodnu saradnju; predsednik Saveta Centra za politička i društvena istraživanja „Stevan Doronjski”…
U oktobru 1988, u vreme „jogurt revolucije”, podneo ostavkuna članstvo u Predsedništvu PK SKV, a potom i na sve javne funkcije, zbog otvorenog sukoba sa politikom Slobodana Miloševića; zbog odlučnog javnog suprotstavljanja toj politici, januara 1989. odlukama PK SKV i CK SKS isključen iz Saveza komunista (statutarna procedura nije završena zbog raspada SKJ); niz godina posle toga javno satanizovan kao „ideološka perjanica vojvođanskog autonomaštva”.
Godine 1990. je osnovao Agenciju MiR („Misli i reči”), koja se do gašenja 2013. bavila izdavaštvom, konsultantskim i posredničkim uslugama i drugim poslovima.
Od novembra 1990. do septembra 2005. je osnivač i predsednik Svenacionalnog demokratskog fronta Vojvodine i Unije socijalista Vojvodine, a od septembra 2005. do njenog zakonskog ukidanja, predsednik Političkog saveta Socijaldemokratske partije Vojvodine. Jedan od pokretača i aktivnih sudeonika četiri Vojvođanske konvencije (VK); kopredsednik koordinacionih odbora Druge (2006) i Treće VK (2006); predsednik Političkog veća Četvrte VK – od juna 2012, član je Saveta i počasni član Vojvođanskog kluba, potpredsenik Saveta za negovanje misaonog nasleđa i manifestacije Dani Radomira Konstantinovića, član/potpredsednik Upravnog odbora Vojvođanske akademije nauka, umetnosti i kulture (VANUK) – od avgusta 2015.
Pored knjiga “Kulturna politika kao kulturna akcija”, “Demokratizacija društva i SKJ” i opsežne studije “Obrazovanje između prošlosti i budućnosti”, objavio brojne članke i rasprave u nizu zbornika, časopisa, listova i radijskih programa u Beogradu i Novom Sadu, u drugim republikama i u inostranstvu.
Od 1960. do 1965. je član uredništva, odnosno glavni urednik časopisa za društvenu kritiku i teoriju “Gledišta”, u kojima je objavio brojne članke, studije i rasprave, kao i u časopisima “Polja”, “Savremenost” (Novi Sad), “Pogledi” (Sarajevo), “Treći program”, “Pedagoška misao” i “Socijalizam” (Beograd) i drugim. Brojne članke, studije i intervjue objavljivao u “Politici”, “Borbi”, “Našoj borbi”, “Danasu” i “Dnevniku”, u drugim dnevnim i nedeljnim listovima u Novom Sadu, Zagrebu, Sarajevu i Podgorici (“Komunist”, “Vreme”, NIN, zagrebački nedeljnik “Danas”, “Monitor”, “Nezavisne”, “Intervju”…), odnosno, na Trećem programu Radio Beograda, u nizu tematskih zbornika, hrestomatija, kao i u elektronskim medijima.
Nosilac je brojnih visokih jugoslovenskih i stranih odlikovanja i javnih priznanja.
Od 1981. živi i radi u Novom Sadu. U formalnoj je penziji od 1991, kao prevremeno penzionisani politikolog.
Bio je član je Vojvođanskog kulturnog kluba “Vasa Stajić”, koji mu je prošle godine objavio knjigu-intervju “Jedan intervju: O Jugoslaviji, Vojvodini, nacionalizmima, ratovima, anticipacijama, porazima, protivnicima i prijateljima”.
Vojvođanski kulturni klub “Vasa Stajić”Novi Sad, 6. maj 2024.
